С.А. Матцаковдун жана Н.Ж. Жаныбековдун кайрылуусу боюнча пресс-анонс

Конституциялык соттун судьялар коллегиясынын 2025-жылдын 18-мартындагы чечими менен С.А. Матцаковдун жана Н.Ж. Жаныбековдун Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза процессуалдык кодексинин 120-беренесин Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 42-беренесинин 1-бөлүгүнө, 57-беренесинин 1-бөлүгүнө, 61-беренесинин 1, 2-бөлүктөрүнө, 100-беренесинин 4-бөлүгүнө карама-каршы келет деп таануу жөнүндө өтүнүчү өндүрүшкө кабыл алынган.

Кайрылуу субъектисинин позициясы

КЖПКнын 120-беренесинин 1-бөлүгүнө ылайык, тергөөнүн жүрүшүндө тергөө судьясы, ал эми сот өндүрүшүндө – сот тергөөчүнүн, прокурордун же жабырлануучунун өтүнүчү боюнча бул кызматта калуу менен ишти сотто калыс кароого же териштирүүгө тоскоолдук кылат же кылмыштуу ишти жасоону улантат деп болжолдоого жетиштүү негиздер болгондо, шектүүнү, айыпталуучуну кызматынан убактылуу четтетүүгө укуктуу.

Арыз ээлери, кызматтан убактылуу четтетүү жөнүндө соттук актыларга даттануу укугунун жоктугу, айыпталуучу жана анын жактоочусун жогору турган инстанцияга соттук коргоонуу үчүн кайрылуу мүмкүнчүлүгүнөн толук ажыратат, ошондой эле ар бир адамдын соттук чечимдерди жогору турган сот тарабынан кайра каралууга укугун бузат, бул сот адилеттигинин жана адам укуктарынын негиз түзүүчү принциптерин одоно бузуу болуп саналат деп эсептешет.

Соттук чечимдерди кайра кароо укугу сот актыларынын адилеттүүлүгүн жана мыйзамдуулугун камсыз кылуунун ажырагыс бөлүгү болуп саналат жана аны бузуу айыпталуучуну потенциалдуу укукка каршы чечимдерден натыйжалуу коргонуу механизимдеринен ажыратат.

Баяндалганды эске алып, арыз ээлери талашылып жаткан ченемди Конституцияга карама-каршы келет деп таанууну өтүнүшөт.