Меню навигации+

Жаңылыктар

27.06.2025
2025-жылдын 27–29-июну, Чок-Тал айылы, Ысык-Көл облусу Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту өлкөнүн алдыңкы билим берүү уюмдары жана укуктук мекемелери менен биргеликте Кыргыз Республикасынын Юристтер күнүнө арналган Конституциялык окууларды өткөрдү. «Постсоветтик өлкөлөрдөгү социалдык укуктук мамлекеттин конституциялык концепциясы: теориянын жана практиканын көйгөйлөрү» атуу темадагы иш-чара – натыйжалуу чечимдерди издөө жана тажрыйба алмашуу максатында окумуштууларды, практик адистерди жана мамлекеттик органдардын өкүлдөрүн бириктирди. Иш-чаранын уюштуруучулары: • Кыргыз Республикасынын Эл аралык университети • Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту • «Кыргызстандын юристтери» ассоциациясы • IPCHAIN Ассоциациясынын Кыргыз Республикасындагы өкүлчүлүгү • Кыргызстандын социалдык иштер мектептеринин ассоциациясы • Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик башкаруу академиясы • Ж. Баласагын атындагы КМУнун Юридикалык институту • Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын алдындагы Юридикалык академия Конституциялык окуулардын ачылышы Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы Эмиль Осконбаевдин видеокайрылуусу менен коштолду. Өз кайрылуусунда ал социалдык укуктук мамлекетти калыптандыруу – бул жөн гана конституциялык декларация эмес, бийликтин бардык институттарынын ар күнкү милдети жана социалдык мамлекеттин маңызы — адамга кызмат кылууда: социалдык ажырымды жоюуда, калктын аярлуу катмарына жардам көрсөтүүдө, билим берүүгө, саламаттыкты сактоого жана адилет сотко жеткиликтүүлүктү камсыз кылууда турат, – деп баса белгиледи. Ал айрыкча юристтердин, окутуучулардын жана академиялык коомчулуктун ролуна токтолуп, алардын келечек муундун укуктук аң-сезимин жана Конституцияга болгон сый-урмат мамилесин калыптандырууда салымы зор экендигин белгиледи. Окуулардын программасы пленардык жыйынды жана үч тематикалык сессияны камтып, аларда социалдык мамлекеттин өнүгүшүнүн негизги аспектилери талкууланд...
25.06.2025
2025-жылдын 24-25-июнунда Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлиги, Юстиция министрлигине караштуу Ченем жаратуу жана укуктун үстөмдүгү институту менен кызматташтыкта жана Европа Биримдиги тарабынан каржыланган «Адилеттүүлүккө мониторинг – Кыргызстанда адам укуктарын илгерилетүүдө жарандык коомду чыңдоо» долбоорунун колдоосунда мамлекеттик органдардын өкүлдөрү үчүн Конституционализм мектебин өткөрүүдө. Бул агартуу иш-чарасы, биринчи кезекте, мамлекеттик бийлик органдары менен Конституциялык соттун ортосундагы кесиптик терең диалогдун аянтчасы болуп кызмат кылат. Иш-чаранын максаты – укуктук маданиятты чыңдоо, институционалдык өз ара аракеттенүүнү өнүктүрүү жана конституциялык укукту иш жүзүндө колдонууну өркүндөтүү. Иш-чаранын ачылышында Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун Төрагасы Эмиль Осконбаев катышуучуларга кайрылып, Конституциялык соттун мамлекеттик бийлик органдарынын тутумундагы мааниси жана Конституциянын үстөмдүгү принцибин ишке ашыруудагы анын ролу тууралуу айтып берди. Конституционализм мектебинин программасы төмөнкү темаларды камтыды: • конституциялык сот өндүрүшүнүн өзгөчөлүктөрү жана укуктук негиздери; • ченемдик укуктук актылардын конституциялуулугунун презумпциясы, пропорционалдуулук жана акылга сыярлык чектөө принциптерин колдонуу; • мамлекеттик органдардын конституциялык сот өндүрүшүнө катышуусу, юридикалык корутундуларды даярдоо жана укуктук негиздерди түзүү; • Конституциялык соттун чечимдеринин юридикалык күчү, аткарылышы жана түшүндүрмөсү. Иш-чарада чыгып сүйлөгөн лекторлор: * Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун Төрагасы Эмиль Жолдошевич Осконбаев, * Конституциялык соттун судьясы Чынара Аскарбековна Айдарбекова, * Конституциялык соттун аппаратынын кызматкерлери — бөлүм башчы Ж.К. Аширматова жана башкы консультант Ч.М. Шергазиев, * Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын Башкы башкармалыгынын башчысы К.К. Байдылдаев. Сабактар теория менен практик...
24.06.2025
2025-жылдын 24-июну Формат: онлайн, өткөрүлгөн жери: Таиланд Каролдугу. Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьясы Лунара Жолдошева Азия конституциялык сотторунун жана ага теңештирилген институттарынын ассоциациясынын (АКСА) Мүчөлөр кеңешинин онлайн-жыйынына катышты. Жыйындын алкагында Таиланд Королдугунун Конституциялык сотунун 2023–2025-жылдар аралыгындагыгы анын АКСАга төрагалык кылуу мезгилиндеги ишмердүүлүгүнө сереп жасалды. Ошондой эле, Ассоциациянын төрагалыгы Өзбекстан Республикасынын Конституциялык сотуна өткөрүлүп берилди. Мындан тышкары, жыйындын катышуучулары Ирактын Жогорку федералдык сотунун АКСАга мүчө болуу боюнча кайрылуусун карап чыгышты. Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту бул демилгени колдоп, Азия аймагындагы кесиптик кызматташтыктын кеңейишин кубаттады. АКСА – Азия өлкөлөрүнүн конституциялык сотторун жана ага теңештирилген институттарды бириктирген уюм, ал конституциялык сот адилеттигин жана адам укуктарын коргоо механизмдерин чыңдоо жана тажрыйба алмашуу үчүн эл аралык платформа кызматын аткарат.
20.06.2025
Баку шаары, Азербайжан Республикасы 2025-жылдын июнь айы 2025-жылдын 18-19-июнь күндөрү Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьясы, Кыргыз Республикасынын Судьялар кеңешинин Тартип комиссиясынын төрагасынын орун басары Лунара Жолдошева Кыргызстандын делегациясынын курамында Азербайжан Республикасынын Сот-укуктук кеңешинин 20 жылдыгына арналган “Соттук башкаруу жаатындагы глобалдык чакырыктар» темасындагы эл аралык конференциянын ишине катышты. Конференция Түрк мамлекеттер уюмуна мүчө жана байкоочу мамлекеттердин Судьялар кеңештеринин төрагаларынын үчүнчү кеңешмесинин алкагында өттү. Иш-чаранын программасы соттук башкаруу жаатындагы глобалдык чакырыктар жана эл аралык заманбап чечимдерге арналган эки панелдик дискуссияны камтыды. Анда сот бийлигинин көз карандысыздыгын чыңдоо, сот тутумун санариптештирүү, адилет сот өндүрүшүнүн натыйжалуулугун жогорулатуу жана эл аралык кызматташууну кеңейтүү маселелери талкууланды. Конференциянын жыйынтыгында Түрк мамлекеттер уюмуна мүчө мамлекеттердин сот кеңештеринин тармагын түзүү жөнүндө устав кабыл алынды. Бул Устав мамлекеттер ортосунда укуктук тилектештикти чыңдоону, сот-укуктук системалардын жакындашуусун, биргелешкен долбоорлорду ишке ашыруу үчүн ишенимдүү платформаны түзүүнү, илимий-билим берүү программаларын уюштурууну, судьяларды кесиптик жана этикалык жактан даярдоону, ошондой эле биргелешкен укуктук изилдөөлөрдү жүргүзүүнү жана тажрыйба алмашууну көздөйт. Мындан тышкары, Түрк мамлекеттер уюмунун алкагында өнөктөштүк мамилелерди өнүктүрүүгө багытталган делегациялардын эки тараптуу жолугушуулары болуп өттү. Иш-сапардын жүрүшүндө Кыргызстандын делегациясы Кыргыз Республикасынын Азербайжан Республикасындагы Атайын жана Ыйгарым укуктуу элчиси Максат Мамытканов менен биргеликте көрүнүктүү кыргыз жазуучусу Чыңгыз Айтматовдун эстелигине гүлчамбар коюшту. Конференциянын катышуучулары ошондой эле азербайжан элинин жалпы улуттук лидери Гейдар Алиевдин жана академ...
18.06.2025
2025-жылдын 18-июнунда Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун 35 жылдыгына байланыштуу уюштурулган «Жаңы демократиядагы өлкөлөрдө конституциялык сот адилеттигин калыптанышы» темасындагы эл аралык конференция өз ишин аяктады. Бул ири иш-чара конституциялык көзөмөл органдарынын, эл аралык уюмдардын, мамлекеттик органдардын жана илимий коомчулуктун өкүлдөрүнүн ортосунда ачык жана мазмундуу диалог жүргүзүү үчүн маанилүү аянтча болду. Эки күндүк жигердүү иштин жүрүшүндө катышуучулар өз ара пикир алмашып, тажрыйбалары менен бөлүштү, азыркы конституциялык сот адилеттигинин алдында турган бир катар актуалдуу маселелерди көтөрүштү. Демократиялык институттардын туруктуулугун камсыздоодо конституциялык соттордун ролун бекемдөө, жарандардын кайрылууларын кароо, сот процессин санариптештирүү жана эл аралык кызматташууну кеңейтүү менен байланышкан темалар өзгөчө кызыгуу жаратты. Азыркы чакырыктар, анын ичинде технологиялардын тездик менен өнүгүшү, жеке маалыматтарды коргоо зарылдыгы, санариптик укуктар жана жаңы тобокелдиктерге укуктук чара көрүү маселелери өзүнчө бөлүктө талкууланды. Дал ушул маселелерде Конституциянын духун жана маңызын сактоо менен ийкемдүү жана натыйжалуу укуктук механизмдерди табуу маанилүү экендиги белгиленди. Дискуссиялардын жыйынтыгы боюнча маанилүү келишимге – конституциялык көзөмөл органдарынын ортосунда, өзгөчө санариптик укуктар жана жарандардын жеке эркиндиги сыяктуу чөйрөлөрдө укуктук доктриналар жана ыкмалар боюнча үзгүлтүксүз тажрыйба алмашууну улантуу форматында – өз ара аракеттенүүнү бекемдөө келишимине жетишилди. Катышуучулар окутуучу иш-чараларды биргелешип өткөрүүгө, актуалдуу маселелер боюнча бирдиктүү позицияларды иштеп чыгууга жана ийгиликтүү тажрыйбалары менен бөлүшүүгө даяр экендиктерин билдиришти. Конференциянын алкагында конституциялык көзөмөл органдарынын Евразиялык ассоциациясынын мүчөлөрүнүн Комитетинин (ЕАОКК) жыйыны өтүп, мындан аркы кызматташуунун артыкчылыктуу багыттары аныкталды жана жаңы демилгелерди ...
17.06.2025
2025-жылдын 17-июну. Бүгүн, 2025-жылдын 17-июнунда, Baytur Resort курорттук комплексинде «Жаңы демократиядагы өлкөлөрдө конституциялык сот адилеттигинин калыптанышы» темасындагы эл аралык конференциянын салтанаттуу ачылышы болуп өттү. Бул иш-чара Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун 35 жылдыгына арналган. Расмий ачылыш Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Нургожоевич Жапаровдун видео кайрылуусу менен башталды. Президент өз кайрылуусунда туруктуу демократиялык өнүгүүнү камсыздоодо көз карандысыз конституциялык сот адилеттигинин маанилүү ролун баса белгиледи. Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы Эмиль Жолдошевич Осконбаев куттуктоо сөзү менен кайрылып, конференцияга катышкандыгы үчүн эл аралык өнөктөштөргө ыраазычылык билдирди жана азыркы чакырыктар шартында чечимдерди биргеликте издөөнүн маанилүүлүгүн баса белгиледи. Конференциянын ачылышында төмөнкү расмий өкүлдөр катышуучуларга кайрылуу жасашты: • Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун төрагасы М.А. Сатыев • Кыргыз Республикасынын Акыйкатчысынын орун басары Ж.С. Жоробаев • Казакстан Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы Э.А. Азимова • Өзбекстан Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы М.-У.Э. Абдусаломов • Евразия экономикалык бирлигинин сотунун төрагасы А.А. Дронов • Монголиянын Конституциялык сотунун төрагасы Б. Гунгаа • Хорватиянын Конституциялык сотунун төрагасы М. Шепарович • Филиппиндин Жогорку сотунун башкы судьясы А.Г. Гесмундо (видео кайрылуу) Ачылыш аземинен кийин пленардык сессиялар башталып, аларда Хорватиянын, Түштүк Кореянын, Румыниянын, Россия Федерациясынын жана башка өлкөлөрдүн конституциялык сотторунун өкүлдөрү доклад менен чыгып сүйлөштү. Талкууларда конституциялык көзөмөл институттарынын калыптанышы жана трансформациясы, адам укуктары менен эркиндиктеринин корголушу, ошондой эле соттук практикага заманбап технологияларды интеграциялоо маселелери көтөрүлдү. Ошондой эле Конституциялык контролдоо органдарынын...
14.06.2025
Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту 2025-жылдын 14-июнунда судья Жумабаев Латип Пазыловичтин мезгилсиз дүйнөдөн кайтканын терең кайгыруу менен билдирет. Шум ажал кесипкөй инсанды, сүйүктүү атаны, кадырлуу адамды арабыздан алып кеткендиги кабыргабызды кайыштырды. Латип Пазылович Жумабаев 1956-жылдын 10-июнунда Ош облусунун Өзгөн районундагы Кароол айылында жарык дүйнөгө келген. 1985-жылы Кыргыз мамлекеттик университетинин юридикалык факультетин аяктагандан кийин, эмгек жолун стажёр болуудан баштаган, андан соң тергөөчү, кийин Жаңы-Жол, Ысык-Ата, Ак-Суу жана Аламүдүн райондорунун прокурору болуп эмгектенген. 2000–2017-жылдары Чүй облустук прокуратурасында жетекчилик кызматтарды аркалап, жооптуу милдеттерди аткарган. 2019–2020-жылдары Латип Пазылович Жумабаев Кыргыз Республикасынын Президентинин Конституциялык палатадагы туруктуу өкүлү болуп эмгектенген, ал эми 2020-жылдын 26-февралында Жогорку Кеңеш тарабынан Конституциялык соттун судьясы болуп шайланган. Иштеги жетишкендиктери, ак ниет эмгеги үчүн Конституциялык палатанын II даражадагы медалы менен, ошондой эле 2022-жылдын 13-сентябрында Кыргыз Республикасынын Президентинин энчилүү сааты менен сыйланган. Анын юстиция жаатындагы көп жылдык эмгеги мамлекет тарабынан жогору бааланып, ага «Кыргыз Республикасынын юстициясына эмгек сиңирген ишмер» ардактуу наамы ыйгарылган, ошондой эле жогорку квалификациялык класстагы судья ченинин ээси болгон. Латип Пазылович мыйзамга бекем берилгендиги, терең конституциялык ой жүгүртүүсү, даанышмандыгы жана адамгерчилиги менен айырмаланган инсан эле. Ал өзүнүн иш билгилиги, кесипкөйлүгү, жогорку адеп-ахлактык сапаттары менен ар дайым башкаларга үлгү болгон. Акыркы жылдары Латип Пазылович оор илдетке чалдыгып, бул жармашкан оору кесиптешибизди арабыздан алып кетти. Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту Латип Пазыловичтин үй-бүлөсүнө, жакындарына терең кайгыруу менен көңүл айтып, азасын тең бөлүшөт. Ла...
12.06.2025
2025-жылдын 17-июнунда Кыргыз Республикасында «Жаңы демократиядагы өлкөлөрдө конституциялык сот адилеттигинин калыптанышы» деген темада эл аралык конференция өтөт, ал Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун түзүлгөнүнө 35 жылдыгына арналат. Конференциянын максаты – конституциялык көзөмөл органдарынын ортосундагы диалогду бекемдөө, тажрыйба алмашуу, ошондой эле глобалдык өзгөрүүлөр шартында демократиялык институттардын алдында турган актуалдуу чакырыктарды талкуулоо. Иш-чарага катышуу үчүн Кыргызстанга 20 чет мамлекеттин делегациясы жана уюмдардын өкүлдөрү келет: • Африка өлкөлөрүнүн Конституциялык юрисдикцияларынын конференциясы (CCJA) • Азербайжан Республикасынын Конституциялык соту • Австрия Республикасынын Конституциялык соту • Грузиянын Конституциялык соту • Казакстан Республикасынын Конституциялык соту • Таиланд Королдугунун Конституциялык соту • Монголиянын Конституциялык соту • Беларусь Республикасынын Конституциялык соту • Корея Республикасынын Конституциялык соту • Молдова Республикасынын Конституциялык соту • Румыниянын Конституциялык соту • Россия Федерациясынын Конституциялык соту • Түркиянын Конституциялык соту • Өзбекстан Республикасынын Конституциялык соту • Египеттин Жогорку Конституциялык соту • Филиппиндин Жогорку соту • Египеттин Жогорку Конституциялык соту • Филиппиндин Жогорку соту • Хорватиянын Конституциялык соту • Евразия экономикалык бирлигинин соту • Global South Network негиздөөчүсү, Улуу Британиядагы Лестер университетинин юридикалык факультетинин окутуучусу • Дүйнөнүн Жогорку сотторунун башчыларынын эл аралык конференцияларынын долбоорунун жетекчиси (Индия) Конференцияга Кыргыз Республикасынын мамлекеттик бийлик органдарынын, илимий жана эксперттик коомчулуктун, ошондой эле эл аралык уюмдардын өкүлдөрү катышат. Иш-чаранын программасында пленардык сессиялар, тематикалык панелдик талкуулар жана Конституциялык контролдоо органдарынын Евразиялык ассоциациясынын мүчөлөрүнүн Комитетинин жыйыны каралг...
10.06.2025
2025-жылдын 10-июнунда Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотуна расмий визит менен Эл аралык адвокаттар бирлигинин жана Россия Федерациясынын Адвокаттар федерациясынын делегациясы келди. Алар Кыргызстанга мындан мурдараак, Бишкек шаарында 9-июнда өткөн илимий-практикалык конференциянын алкагында келген. Визиттин жүрүшүндө делегация Конституциялык соттун ишмердүүлүгү, анын ыйгарым укуктары, түзүмү жана ишинин негизги багыттары менен таанышты. Соттун өкүлдөрү ишти кароо тартиби, конституциялык даттануу институтунун өзгөчөлүктөрү, ошондой эле адамдын укуктары менен эркиндиктерин коргоо жаатында эл аралык стандарттарды колдонуу тажрыйбасы тууралуу айтып беришти. Коноктор үчүн Конституциялык соттун имараты боюнча экскурсия уюштурулуп, катышуучулар жыйындар залы, китепкана, архив жана Кыргызстандагы конституциялык көзөмөлдүн өнүгүү тарыхына арналган экспозиция менен таанышты. Жолугушуу учурунда адвокаттар конституциялык сот адилеттиги маселелерине кызыгып, бир катар кесиптик суроолорду беришти жана аларга толук жана мазмундуу жоопторду алышты. Өз кезегинде Эл аралык адвокаттар бирлигинин өкүлдөрү жылуу кабыл алуу, ачык диалог жана Кыргыз Республикасынын конституциялык көзөмөл системасы жөнүндө маалымат алуу мүмкүнчүлүгү үчүн ыраазычылык билдиришти. Бул визит Кыргыз Республикасы менен Россия Федерациясынын юридикалык коомчулугунун ортосунда тажрыйба алмашуу жана кесиптик байланыштарды чыңдоо үчүн маанилүү аянтча болду.
20.05.2025
2025-жылдын 20-майында Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунда Конституция күнүнө арналган студенттик сынактын жеңүүчүлөрүн сыйлоо аземи болуп өттү. “Кайсы конституциялык укугум мага жашоодогу кыйынчылыкты жеңүүгө жардам берди” деген темадагы сынак өлкө боюнча юридикалык жогорку окуу жайлардын жана факультеттердин студенттеринин арасында чоң кызыгуу жаратты. Бул конкурс 2014-жылдан бери өткөрүлүп келүүдө жана жыл өткөн сайын ага катышкандардын саны көбөйүүдө. Сынактын максаты — жаштардын укуктук маданиятын жогорулатуу, Конституцияга урмат-сый мамилени калыптандыруу жана адам укуктарын коргоо механизмдерине жана конституциялык түзүлүштүн негиздерине кызыгуу жаратуу. Азем салтанаттуу маанайда өттү. Финалисттерди жана конокторду конкурстук комиссиянын төрагасы, Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасынын орун басары Карыбек Дуйшеев куттуктады. Өз сөзүндө ал мындай иш-чаралардын жаштардын терең укуктук аң-сезимин калыптандыруудагы маанисин белгилеп: “Конституция — ар бир жаран үчүн укуктук коопсуздуктун негизи. Бул сынак студенттерге алардын укуктары иш жүзүндө кандайча ишке ашырылып жаткандыгын аңдап-түшүнүүгө жана Баш мыйзамдын турмуштук кырдаалдарды чечүүдөгү реалдуу күчүн көрүүгө мүмкүнчүлүк болуп калды”, – деп баса белгиледи. Сынакка келип түшкөн иштерди адистерден турган калыстар тобу карап чыгып, анын жыйынтыгы боюнча жеңүүчүлөр аныкталды: • 1-орун — Бакытов Руслан Бакытович, Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын Юридикалык академиясынын 1-курсунун студенти. • 2-орун — Жамшитбекова Венера Толкунбековна, Ош мамлекеттик университетинин Тарых жана юриспруденция институтунун 1-курсунун студенти, • 3-орун — Малабаева Аяна Мухаммедалиевна, Ош мамлекеттик университетинин 3-курсунун студенти. • Ыраазычылык кат — Сулайманова Амина Умаралиевна, Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын Юридикалык академиясынын 1-курсунун студенти. Финалисттерге дипломдор, ыраазычылык каттар жана баалуу белектер тапшырыл...
15.05.2025
“Кыргыз Республикасындагы конституционализм: учурдагы абалы жана өнүгүү келечеги” аттуу юридикалык форум Бишкекте өттү. 2025-жылдын 15-майында Бишкек шаарында “Кыргыз Республикасындагы конституционализм: учурдагы абалы жана өнүгүү келечеги” деген темада юридикалык форум болуп өттү. Иш-чара Президентке караштуу Жусуп Абдрахманов атындагы Мамлекеттик башкаруу академиясы тарабынан Конституциялык сот жана өлкөнүн алдыңкы жогорку окуу жайлары менен өнөктөштүктө уюштурулду. Иш-чаранын негизги максаты – Кыргыз Республикасында конституционализмди өнүктүрүү, укуктук билим берүү жана агартуу маселелерин талкуулоо үчүн кесипкөй диалогдук аянтча түзүү болду. Форумдун ачылышына катышкандар: • Мамлекеттик башкаруу академиясынын проректору Адиля Абдиева; • Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы Эмиль Осконбаев; • Жогорку Кеңештин Конституциялык мыйзамдар боюнча комитетинин төрагасынын орун басары Карим Ханджеза; • Кыргыз Республикасынын Акыйкатчысы Жамиля Жаманбаева; • Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун төрагасынын кеңешчиси Руслан Мырзалимов жана башка мамлекеттик органдардын, илимий жана юридикалык коомчулуктун өкүлдөрү. Иш-чаранын алкагында үч тематикалык сессия өткөрүлдү: • 1-сессия: “Конституционализм ченем жаратуу процессинде: көйгөйлөр жана келечеги” — Жогорку Кеңештин, Президенттин аппаратынын, Юстиция министрлигинин өкүлдөрүнүн жана адистешкен окуу жайларынын окутуучуларынын катышуусунда; • 2-сессия: “Конституционализм укук колдонуу практикасында: көйгөйлөр жана келечеги” – Башкы прокуратуранын, Адвокатуранын, ИИМдин, УКМК Академиясынын жана илимий коомчулуктун өкүлдөрүнүн катышуусунда; • 3-сессия: “Конституционализм билим берүү жана агартуу ишинде: көйгөйлөр жана келечеги”– Юстиция министрлигинин, Адвокатуранын жана илимий коомчулуктун өкүлдөрүнүн катышуусунда конституциялык укуктун негиздерин окутуу жана конституциялык баалуулуктарды билим берүү программаларына интеграциялоо маселелери т...
13.05.2025
Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьялары Чинара Айдарбекова жана Меергуль Бобукеева 2025-жылдын 16-апрелинен 29-апрелине чейин Кытай Эл Республикасында өткөн эл аралык окуу семинарына катышышты. Иш-чара Кытай Эл Республикасынын Коммерция министрлигинин колдоосу менен Шаньдун тышкы соода кесиптик колледжи тарабынан уюштурулду. Шаньдун тышкы соода кесиптик колледжи Кытайдагы тышкы экономикалык жана соода-сатык кесиптик билим берүү чөйрөсүндөгү алдыңкы жогорку окуу жайларынын бири болуп саналат. 60 жылдан ашык тарыхы бар бул колледж 60 000ден ашуун адистерди даярдап, чет өлкөлөр үчүн кадрларды даярдоого көмөк көрсөтүү боюнча 400дөн ашуун семинарларды ийгиликтүү өткөрүп, кеңири эл аралык кызматташтыкты жолго койгон. Семинардын билим берүү программасынын алкагында катышуучулар Кытайдын укуктук системасынын негиздери, анын ичинде Граждандык кодекстин жоболору, кылмыш жана административдик сот өндүрүшүнүн өзгөчөлүктөрү, чет элдик инвестициялар жаатындагы мыйзамдар, эл аралык соода талаш-тартыштарын жөнгө салуу механизмдери, ошондой эле транс чек аралык сооданын жана санариптик коопсуздуктун укуктук коргоо маселелери менен таанышышты. Окутуунун практикалык аспектилерине өзгөчө көңүл бурулду: семинар аудиториялык сабактарды, дискуссиялык сессияларды, прецеденттик иштерди талдоону камтып, Циндао, Хайкоу жана Ханчжоу шаарларындагы сот жана юридикалык мекемелерге сапарларды да камтыды. Катышуучулар Эл аралык коммерциялык сотко, юридикалык фирмаларга, Коомдук юридикалык кызмат көрсөтүү борборлоруна жана башка адистештирилген мекемелерге барышты. Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьяларынын бул семинарга катышуусу алардын кесиптик квалификациясын жогорулатууга, укуктук чөйрөдөгү эл аралык кызматташтыкты кеңейтүүгө жана сот системаларынын уюштурулушу жана иштөөсү боюнча алдыңкы тажрыйбаны өздөштүрүүгө багытталды.
04.05.2025
Урматтуу мекендештер! Сиздерди эң маанилүү мамлекеттик майрамдардын бири — Кыргыз Республикасынын Конституциясынын күнү менен чын дилимден куттуктайм! Элдин эрки менен кабыл алынган Баш мыйзам — биздин мамлекеттүүлүгүбүздүн пайдубалы, туруктуу өнүгүүнүн укуктук негизи, ар бир жарандын эркиндигинин, аброюнун жана адилеттүүлүктүн кепилдиги болуп саналат. Бул жөн гана мыйзамдын тексти эмес — бул биздин жалпы баалуулуктарды, умтулуубузду жана келечек муундардын алдындагы жоопкерчиликти билдирет. Конституция мыйзамдын үстөмдүгү жана адам укуктарын коргоо шартсыз артыкчылык болуп саналган укуктук мамлекетти куруу идеясынын айланасында — баарыбызды, түрдүү көз караштагы, ар кандай кесиптеги жана ар кыл маданияттын өкүлдөрүн бириктирет. Анткени күчтүү өлкө — бул экономикалык гүлдөп-өнүгүү гана эмес, ошондой эле туруктуу демократиялык институттар, көз карандысыз сот жана инсанды урматтоо экендигин ар дайым эсибизге салат. Конституциялык сот — жогорку конституциялык көзөмөл органы катары — негизги укуктар менен эркиндиктер үчүн калка, укуктук тартип үчүн тирек болуу менен, татаал укуктук жана коомдук маселелерде туура багытты көрсөткөн компас болуп кызмат кылат. Ушул маанилүү күнү бардык жарандарга бейпил жашоону, эртеңки күнгө болгон ишеничти жана мыйзамдын күчүнө бекем ишенимди каалайм. Конституция элдин эркин чагылдырган, адилеттүү, укуктук жана күчтүү Кыргызстанды өнүктүрүүгө кызмат кылган жандуу документ бойдон кала берсин! Майрамыңыздар менен, урматтуу мекендештер! Урматтоо менен, Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун Төрагасы Эмиль Осконбаев
29.04.2025
2025-жылдын 25-27-апрель күндөрү Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун Төрагасы Э. Ж. Осконбаев жетектеген Конституциялык соттун делегациясы Түркия Республикасынын Стамбул шаарында өткөн Түркиянын Конституциялык сотунун түзүлгөндүгүнүн 63 жылдыгына арналган салтанаттуу иш-чараларга катышты. Ачылыш аземине Түркия Республикасынын Президенти Реджеп Тайип Эрдоган катышты. Иш-чаранын программасы «XXI кылымдагы конституциялык сот адилеттигинин келечеги» темасындагы эл аралык симпозиумду да камтыды, бул пикир жана тажрыйба алмашуу үчүн маанилүү аянтча болду. Ага 40 ашык өлкөнүн конституциялык сотторунун жана ага теңештирилген органдарынын өкүлдөрү катышты. Программаны негизги учурларынын бири – Түрк дүйнөсүнүн (TÜRK-AY) Конституциялык юрисдикцияларынын конференциясынын Мүчөлөр кеңешинин атайын сессиясы болду, анын алкагында Түркиянын Конституциялык сотунан Азербайжан Республикасынын Конституциялык сотуна төрагалыкты салтанаттуу өткөрүп берүү аземи өттү. Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун Төрагасы Эмиль Осконбаев өзүнүн сөзүндө кесиптештерин юбилейи менен куттуктап, мамлекеттер ортосундагы укуктук кызматташууну мындан ары да өнүктүрүүнүн маанилүүлүгүн белгиледи. Ал мындай эл аралык платформалар ачык диалог жана тажрыйба алмашуу мүмкүнчүлүгүн түзүп, конституциялык көзөмөл институттарын өнүктүрүүгө, укуктун үстөмдүгүн бекемдөөгө жана адам укуктарын коргоого өбөлгө түзөрүн баса белгиледи. “Мындай эл аралык платформалардын алкагында жүргүзүлгөн биргелешкен аракеттер биздин өлкөлөрдүн укуктук системасын чыңдайт, ошондой эле конституциялык сот адилеттиги чөйрөсүндөгү кызматташууну тереңдетет деп ишенебиз, бул өз кезегинде укуктук институттардын мындан аркы өркүндөшүн жана жарандардын укуктарын натыйжалуу коргоону камсыз кылат”, – деп белгиледи Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун Төрагасы Эмиль Осконбаев.
25.04.2025
Кыргыз Республикасынын Конституция күнүнө утурлай өлкөнүн Конституциялык сотунун судьялары салт болуп калгандай Бишкек шаарынын алдыңкы жогорку окуу жайларынын юридикалык факультеттеринин студенттери үчүн жерине баруу менен лекциялардын циклин өткөрүштү. Лекциялар Ж. Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетинде, Кыргыз Республикасынын Эл аралык университетинде, Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик башкаруу академиясында, Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын Юридикалык академиясында, “Ала-Тоо” эл аралык университетинде, ошондой эле Борбор Азия эл аралык университетинде өткөрүлдү. Бул иш-чаралардын максаты – жаштардын укуктук маданиятын жогорулатуу жана болочок юристтерди конституциялык түзүлүштүн негиздери, Конституциянын коомдогу орду жана өлкөдөгү жогорку конституциялык көзөмөл органы болгон Конституциялык соттун ишмердүүлүгү менен тааныштыруу болуп саналат. Жолугушуулардын жүрүшүндө Конституциялык соттун судьялары студенттерге Конституциянын коомдогу ролу, конституциялык көзөмөлдүн механизмдери жана жарандардын негизги укуктары менен эркиндиктерин камсыз кылган укуктук кепилдиктер тууралуу айтып беришти. Мында өзгөчө көңүл конституциялык сот өндүрүшүнүн маселелерине, адам укуктарын коргоо механизмдерине, мамлекет менен жарандын өз ара аракеттенүүсүнүн актуалдуу маселелерине, укуктук маданияттын маанисине жана жаштар чөйрөсүндө укуктук аң-сезимди өнүктүрүүгө бурулду. Студенттер суроолорду берип, конкреттүү укуктук кейстер боюнча талкууларга катышып активдүүлүктү көрсөтүштү, конституциялык укуктарды коргоо жаатындагы актуалдуу чакырыктар боюнча өз ойлору менен бөлүштү. Лекциялардан тышкары, Ачык эшик күнүнүн алкагында жогоруда аталган ЖОЖдордун студенттери Конституциялык соттун имаратында болушуп, аларга экскурсия уюштурулду. Конституциялык соттун тарыхы, анын ыйгарым укуктары, маанилүү чечимдери жана өлкөнүн конституциялык түзүлүшүнүн негиздерин коргоо системасындагы орду тууралуу кеңири маалымат алышты. Жаш юрис...
11.04.2025
Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту 2025-жылдын 9, 11-апрелинде Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза процессуалдык кодексинин 243, 251, 253-беренелеринин, “Тергөөчү процесстин катышуучуларын кылмыш ишинин материалдары менен тааныштыргандан жана алардын өтүнүчтөрү чечилгенден кийин айыптоо актысын түзөт” деген сөздөр менен баяндалган 256-беренесинин 1-бөлүгүнүн биринчи абзацынын ченемдик жобосунун, 296-беренесинин 6-бөлүгүнүн, 403-беренесинин 2-бөлүгүнүн, 412-беренесинин 3-бөлүгүнүн жана 421-беренесинин 2-бөлүгүнүн 3-пунктунун конституциялуулугун текшерүү жөнүндө ишти карап чыкты. Арыз ээсинин ырастоосу боюнча, КЖПКда сотко чейинки сырттан өндүрүштү так укуктук регламенттөөнүн жоктугу эки жактуу укук колдонууга алып келет. Кээ бир учурларда тергөө айыпталуучу компетенттүү органдарга жеткирилмейинче токтотулуп турат, ал эми башка бир учурларда кылмыш ишин кийин сотко жөнөтүү менен сырттан айып коюу колдонулат. Мындан тышкары, КЖПК адамды биринчи инстанцияда сырттан соттоого гана эмес, ошондой эле ишти анын катышуусуз апелляциялык, кассациялык соттук инстанцияларда да кароого да мүмкүндүк берет. Арыз ээсинин пикири боюнча сырттан чыгарылган өкүмдү апелляциялык жана кассациялык тартипте соттолуучунун түздөн-түз катышуусу менен кайра кароо мүмкүнчүлүгүнүн жоктугу адилеттүү соттук териштирүүгө болгон конституциялык укугун, бузулган укуктарды мыйзамда каралган бардык ыкмалар менен калыбына келтирилишин, ошондой эле сот өндүрүшүндө тараптардын тең укуктуулугу жана атаандаштыгы принцибин бузат. Арыз ээси, ошондой эле КЖПКнын 403-беренесинин 2-бөлүгү апелляциялык даттануунун мөөнөтүн калыбына келтирүү жөнүндө өтүнүч берүү үчүн үч айлык бөгөт коюу мөөнөтүн орнотуу менен соттук коргонууга жана соттук териштирүүгө түздөн-түз катышууга болгон конституциялык укукту негизсиз чектейт деп эсептейт. Башкача айтканда, даттануу укугу формалдуу түрдө бар экенине карабастан, сырттан соттолгон адам белгиленген укуктарынан иш жүзүндө ажырайт. Ишти кароонун жыйынтыгы боюнча Конс...
26.03.2025
Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту «Кайсы конституциялык укугум мага жашоодогу кыйынчылыкты жеңүүгө жардам берди» аттуу темада студенттер арасында сынак жарыялайт Сынак Кыргыз Республикасынын Конституция күнүнө карата өткөрүлөт жана теманы кеңири ачып берген эң мыкты эссе жана видеороликтерди аныктоого багытталган. Катышуучулар өз көз караштары, жеке окуялары менен бөлүшүп, конституциялык укуктарды коргоо жана ишке ашыруу боюнча практикалык сунуштарын бере алышат. Сынакка кимдер катыша алат? Кыргыз Республикасынын бардык жогорку окуу жайларынын студенттери. Сынактык материалдарга коюлуучу талаптар: • Материалдар мамлекеттик же расмий тилде кабыл алынат. • Эссенин көлөмү – 3 беттен ашпашы керек. • Видеороликтин узактыгы – 3төн 5 мүнөткө чейин. • Бир катышуучу бир нече материал жибере алат. • Сынакка тапшырылган материалдар рецензияланбайт жана кайтарылбайт. • Сынакка катышуу үчүн материалды тапшыруусу анын жарыяланышынын мүмкүндүгүнө автордун макулдугун билдирет. Катышуу үчүн берилген материалга өзүнүн авторлугун тастыктаган билдирмени толтуруу зарыл. Баалоо критерийлери: • Идеянын жаңылыгы жана оригиналдуулугу • Теманын ачып берүүнүн деңгээли • Баяндоонун тактыгы жана логикалуулугу. • Мазмундуулук жана аргументтүүлүк. • Материалды берүүнүн креативдүүлүгү. Сынакка тапшырылган иштерди Конституциялык соттун судьяларынан жана аппараттын кызматкерлеринен турган атайын комиссия аныктайт. Жеңүүчүлөрдү сыйлоо: Сынактын жыйынтыгы боюнча үч жеңүүчү аныкталат: I орун – Ысык-Көлдө өтүүчү Конституционализм жайкы мектебине катышуу. II орун – Бишкекте өтүүчү Конституционализм жайкы мектебине катышуу. III орун – Баалуу белектер. Сыйлык тапшыруу аземи 2025-жылдын 20-майында Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун имаратында өтөт. Аймактардан келген жеңүүчүлөр Бишкекке баруу менен байланышкан чыгымдарын өздөрү көтөрүшөт. Билдирмени кант...
22.03.2025
Бишкек, 22 – март, 2025-жыл-экологиялык демилгенин алкагында Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун аппаратынын кызматкерлери ишембилик уюштуруп, тегеректеги аймакты тазалашты. Иш – чаранын максаты-айлана-чөйрөнү көрктөндүрүү, тазалыкты сактоо жана экологиялык маданиятты калыптандыруу. Ишембиликтин жүрүшүндө тротуарлар жана газондор таштандылардан жана жалбырактардан тазаланып, жашыл аянттар санитардык тазалоодон өткөрүлдү. Конституциялык сот экология жана туруктуу өнүгүү маселелерине өзгөчө көңүл бурат, Анын ичинде айлана-чөйрөнү коргоого багытталган демилгелерди колдойт. Конституциялык соттун аппараты бардык жарандарды айлана-чөйрөгө аяр мамиле жасоого жана шаардын тазалыгын сактоого өз салымын кошууга чакырат. Конституциялык сот-таза жана экологиялык таза чөйрө үчүн!
20.03.2025
Бүгүн, Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунда тынчтыктын, биримдиктин жана жаңылануунун майрамы —эл аралык Нооруз күнүнө арналган майрамдык иш-чара болуп өттү. Салтанатты ачып жатып, Конституциялык соттун төрагасы Эмиль Осконбаев жамаатты келе жаткан майрамы менен куттуктап, улуттук салттарды бекемдөөдө, коомдун биримдигин жана маданий мурастарды сактоодо анын маанилүүлүгүн белгиледи.b> Ал белгилегендей, Нооруз жаркын үмүттөргө жана жакшы өзгөрүүлөргө толгон жаңы этаптын башталышын символдоштурат. Иш-чаранын алкагында соттун кызматкерлери улуттук ыр күүлөрдү камтыган программадан ырахат алышты. Салтанаттын жүрүшүндө Нооруз майрамынын келип чыгышы жана мааниси, анын жөрөлгөлөрү, символикасы жөнүндө баяндалып, тематикалык видеоматериалдар көрсөтүлдү. Майрамдын ажырагыс бөлүгү болуп кыргыз ашканасынын салттуу тамактары коюлган дасторкон болду, алардын арасында бакубатчылыктын жана молчулуктун символу болгон сүмөлөк өзгөчө орунду ээледи. Иш-чара позитивдүү маанайда өтүп, бардык катышуучуларга биримдиктин маанилүүлүгүн, улуттук маданиятты урматтоонун жана каада-салттарга аяр мамиле кылуу керектигин эске салды.