Меню навигации+

Жаңылыктар

21.06.2023
2023-жылдын 21 жана 22-июнунда Кыргызстанда Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 30 жылдыгына арналган "Конституция укуктук, демократиялык мамлекетти курууда негиз катары" аттуу эл аралык илимий-практикалык конференция болуп өттү. Иш-чара дүйнөнүн ар кайсы өлкөлөрүнүн судьяларын, конституциялык контролдоо органдарынын жана шайкеш институттарынын өкүлдөрүн чогултту. Бул иш-чара Конституциялык сот адилеттиги жаатында тажрыйба жана идея алмашуу, ошондой эле укуктук жана демократиялык мамлекетти калыптандырууда конституциялык сот адилеттигинин ролун талкуулоо үчүн аянтча болду.   Конференцияга Армения, Грузия, Казакстан, Таиланд Королдугу, Азербайжан, Өзбекстан, Бельгия, Түштүк Корея, Португалия, Индонезия, Молдова, Румыния, Болгария, Түркия, Босния жана Герцеговина сыяктуу өлкөлөрдүн конституциялык сотторунун өкүлдөрү, ошондой эле Европа Кеңешинин Венеция комиссиясынын өкүлдөрү катышты.    Конференцияда талкууланган негизги темалардын бири конституциялык мурас жана укуктук жана демократиялык мамлекетти калыптандырууда конституциялык сот адилеттигинин ролу болду. Конференциянын катышуучулары конституциялык реформалардын себептерин жана аларды жүзөгө ашырууда конституциялык контролдоо органдарынын ролун талкуулашты. Алар ошондой эле укуктук жана демократиялык мамлекетти түзүүдө прогрессивдүү кыймылды сактап калуу үчүн өз тажрыйбалары менен алмашты.   Конференциянын алкагында конституциялык контролдоо органдары ааламдык өзгөрүүлөр доорунда туш болгон чакырыктар жана перспективалар каралды. Катышуучулар санариптештирүү, аскердик чыр-чатактардын коркунучу жана башка актуалдуу чакырыктар контекстинде коомдук мамилелерди глобалдык трансформациялоого байланыштуу маселелерди талкуулашты. Алар конституциялык контролдоо органдарын азыркы дүйнөнүн өзгөрүл...
19.06.2023
2023-жылдын 21 жана 22-июнунда Кыргызстанда Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 30 жылдыгына арналган эл аралык илимий-практикалык конференция өтөт. Иш-чара "Конституция укуктук, демократиялык мамлекетти куруунун негизи катары" деген аталышты алып, дүйнөнүн 16дан ашык өлкөсүнүн конституциялык контролдоо органдарынын жана ага шайкеш институттарынын өкүлдөрүн чогултат.   Конференция конституциялык сот адилеттигинин ролун жана анын укуктук, демократиялык мамлекеттин калыптанышына тийгизген таасирин талкуулоо үчүн маанилүү платформа болуп саналат. Иш-чаранын катышуучулары конституциялык контролдоо жаатында өз өлкөлөрүнүн тажрыйбалары менен бөлүшүшөт, ошондой эле конституциялык контролдоо органдарынын глобалдык өзгөрүүлөр доорундагы  чакырыктар жана перспективалар менен байланышкан актуалдуу маселелерди талкуулашат.   Конференциянын алкагында төмөнкү темаларды талкуулоо пландаштырылууда:
  1. Укуктук жана демократиялык мамлекеттин калыптанышында конституциялык мурастын жана конституциялык сот адилеттигинин ролу;
  2. Глобалдык өзгөрүүлөр доорундагы конституциялык контролдоо органдарынын милдеттери: чакырыктар жана перспективалар;
  3. Коомго конституциялык баалуулуктарды илгерилетүүдө чет өлкөлөрдүн конституциялык контролдоо органдарынын тажрыйбасы.
Программа менен таанышуу
02.06.2023
2023-жылдын 1-майынан 2023-жылдын 1-июнуна чейин Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьялары Чинара Айдарбекова жана Лунара Жолдошева Азия конституциялык сотторунун жана ага шайкеш институттарынын ассоциациясынын Изилдөөлөр жана иштеп чыгуулар боюнча туруктуу катчылыгынын 4-эл аралык симпозиумуна катышты. Иш-чара Түштүк Кореянын Сеул шаарында "Сот адилеттигине жетүү: конституциялык перспективалар" темасынын астында өттү. Симпозиумдун уюштуруучусу Азия конституциялык сотторунун ассоциациясынын Туруктуу катчылыгынын жана АКСАнын ишмердүүлүгүнүн алкагында Изилдөөлөр жана иштеп чыгуулар боюнча шайкеш институттардын функцияларын ишке ашырган Кореянын Конституциялык соту болду. Симпозиумдун ишине Азия ассоциациясынын мүчөлөрү, ошондой эле ар кайсы өлкөлөрдүн конституциялык юстиция органдарынын төрагалары жана судьялары катышты. Чынара Айдарбекова "Жарандардын сот адилеттигине жетүүсүн камсыз кылууда Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун салымы" темасында баяндама жасап, анда аталган маселе боюнча Конституциялык соттун тажрыйбасын келтирди. Кореянын Конституциялык соту жана АКСА ассоциациясынын Изилдөөлөр жана иштеп чыгуулар боюнча туруктуу катчылыгы уюштурган иш-чаранын жүрүшүндө катышуучулар сот адилеттигине түз жана кыйыр жетүүнүн ар кандай аспектилерин, иштерди соттук тартипте кароонун алгылыктуулугу жана мүмкүндүгү маселелерин, ошондой эле институттук чыпкалоо механизмдеринин иштешин жана укуктук коргоонун жеткиликтүү формаларын талкуулашты. Жалпысынан Симпозиумдун катышуучулары сот адилеттигине жетүү жаатында тажрыйба алмашты, учурдагы көйгөйлөрдү жана аларды чечүү жолдорун талкуулашты, ошондой эле Азия регионунда конституциялык контролдоо органдарынын ишин өркүндөтүү максатында кызматташууну мындан ары өнүктүрүүгө жана алдыңкы тажрыйбаларды үйрөнүүгө даяр экендиктерин билдиришти.   ...
30.05.2023
Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьясы Меергул Бобукеева Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетинин Юридикалык институтунун конституциялык жана административдик укук кафедрасынын алдындагы конституционализм борборунун расмий ачылышына катышты. Бул маанилүү окуя Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 30 жылдыгына арналган. Конституционализм борборлорун түзүү Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2023-жылдын 3-мартындагы № 112 Токтому менен бекитилген Конституциялык соттун демилгеси, ал эки жогорку окуу жайда - Ж. Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетинде жана Ош мамлекеттик университетинде ишке ашырылат (http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/159992). Борбордун ачылыш аземинин алкагында "Кыргыз Республикасында конституционализмдин өнүгүшү - демократиялык мамлекеттин калыптанышынын негизи" темасына арналган Нурбеков окуусу өттү. Бул иш-чара Кыргызстандагы юридикалык илимдин жана конституциялык укуктун өнүгүшүнө зор салым кошкон көрүнүктүү юридика илимдеринин доктору жана профессор Кубаныч Нурбековдун урматына аталды. Иш-чаранын жүрүшүндө Конституциялык сот Кыргыз Республикасында конституциялык укукту жана анын демократиялык принциптерди жана укуктук тартипти өнүктүрүүдөгү ролун изилдеген студенттер, окумуштуулар жана практик юристтер үчүн маанилүү ресурс болуп кала турган баалуу китептер жыйнагын өткөрүп берди. Конституционализм борборунун ачылышы жана Нурбеков окуусун өткөрүү Кыргыз Республикасынын өзүнүн конституциялык укугун өнүктүрүүгө жана демократиялык баалуулуктарды бекемдөөгө умтулуусун чагылдырат. Бул демилгелер укуктук билим берүүнү өркүндөтүүгө жана татаал укуктук маселелерди чечүүгө жана өлкөдө мыйзамдын үстөмдүгүн камсыз кылууга жөндөмдүү күчтүү юридикалык кесиптин калыптанышына көмөктөшөт. Судья Меергуль Рыскулбековна өз сөзүндө ЖОЖдордогу конституционализм борборлору илимий изилдөөлөр, билим берүү программаларын өнүктүрүү жана Кыргызстанда конституциялык укук тартибин жана демократиялык принциптерди бекемдөөгө багытталган иш-чараларды өткөрүү үч...
23.05.2023
2023-жылдын 19-майында Бишкек шаарынын  Аалы Токомбаев  атындагы №24 орто мектептин окуучулары Конституциялык сотко келип, судьялар менен жолугушту.   Конституциялык сот тарабынан уюштурулган иш-чара Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 30 жылдыгына арналып, жаштарды юриспруденцияга тартууга багытталган. Жаш катышуучулар Конституциялык соттун ишине жана анын жалпы жарандардын күнүмдүк жашоосуна тийгизген таасирине байланыштуу чоң кызыгуу көрсөтүштү жана ар кандай суроолорду беришти. Тажрыйбалуу судьялар менен жолугушуу окуучуларга Кыргызстандын сот системасын негиздеген принциптер жана баалуулуктар жөнүндө түшүнүк алууга мүмкүндүк берди.   Экскурсиянын катышуучуларынын бири  "Конституциялык сот бизге ушундай мүмкүнчүлүк бергенине кубанычтабыз. Бул адилеттик дүйнөсүнө кызыктуу саякат болду. Биз судьяларга өз тажрыйбалары менен ачык бөлүшкөнгө даярдыгы үчүн ыраазыбыз ", - деп белгиледи.   Конституциялык сот тарабынан өткөрүлүп жаткан мындай иш-чаралар жаштарды юриспруденцияга тартуу жана коомдо укуктук маданиятты өнүктүрүү үчүн маанилүү. Алар мектеп окуучуларына Конституциянын маанисин жана анын өлкөдөгү мыйзамдуулукту жана адилеттүүлүктү калыптандыруудагы ролун түшүнүүгө жардам берет. Конституциялык сотко баруу жана судьялар менен жолугушуу жаштардын укуктук илимдерге болгон кызыгуусун арттырып, Кыргыз Республикасынын укуктук турмушуна активдүү катышкан жарандардын жаңы муунун түзүүгө өбөлгө түзөт.   
18.05.2023
2023-жылдын 11-майында Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьялары Мээргүл Бобукеева жана Кырккелди Кыдырбаев Россия Федерациясынын Конституциясынын 30 жылдыгына арналган эл аралык конференцияга катышты. Иш-чара Санкт-Петербургда болуп, Петербург Эл аралык юридикалык форумун өткөрүүнүн алкагында өттү.   "Конституция жана конституциялык көзөмөл: доктринаны өнүктүрөбүз жана практиканы өркүндөтөбүз" конференциясынын негизги багыты конституциялык тексттин эволюциясынын маанилүү маселелерин жана конституциялык контролдоонун ролун талкуулоого мүмкүндүк берди.   Конференциянын жүрүшүндө катышуучулар Россия Федерациясынын Конституциялык Сотунун Төрагасы Вячеслав Дмитриевич Зорькиндин жана Беларусь, Мьянма, Эфиопия, Индия, Борбордук Азия, Түркия, Тажикстан жана Өзбекстан сыяктуу өлкөлөрдүн конституциялык контролдоо органдарынын өкүлдөрүнүн баяндамаларын угушту.   Эл аралык конференцияга катышуудан тышкары, Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун өкүлдөрү 2023-жылдын 12-майында өткөн Петербург эл аралык юридикалык форумунун көргөзмөсүнө  да катышышты.   Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьяларынын мындай эл аралык иш-чараларга катышуусу ар кандай сот органдарынын ортосундагы өз ара аракеттенүүнү бекемдөө жана конституциялык укук жаатында алдыңкы тажрыйба алмашуу үчүн маанилүү, ошондой эле Кыргызстандын Конституциялык системасына көңүл бурууга жана эл аралык аренада анын кадыр-баркын жогорулатууга өбөлгө түзөт. Бул Кыргыз Республикасынын демократиялык принциптерди, укуктук мамлекетти чыңдоого жана жарандардын конституциялык укуктарын коргоого умтулуусун чагылдырат.   Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту өз ишин өркүндөтүүнүн, конституциялык контролдоо жаатындагы алдыңкы ыкмаларды киргизүүнүн жана башка мамлекеттердин сот органдарынын ортосунда бекем байланыштарды түзүүнүн үстүндө жигердүү иштөөнү улантууда.  
11.05.2023
Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы Эмиль Осконбаев Кыргыз Республикасынын Конституциясынын кабыл алынгандыгынын 30 жылдыгына арналган салтанаттуу иш-чарада сөз сүйлөдү. Иш-чара Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин жыйындар залында өтүп, Конституциялык соттун депутаттарын, судьяларын жана "Легендарлуу парламенттин"депутаттарын бир жерге чогултту.   Конституциялык соттун төрагасы өз сөзүндө Конституциялык соттун Кыргызстандын турмушундагы мааниси жана ролу жөнүндө айтып берди. Ал Конституциялык сот жарандардын укуктарын жана эркиндиктерин коргоо, ошондой эле өлкөдөгү конституциялык тартиптин сакталышы үчүн жооптуу болгон Конституциянын жана мыйзамдын сакчысы экенин белгиледи.   Ошондой эле Эмиль Осконбаев катышуучуларды Кыргыз Республикасынын Конституциясынын кабыл алынгандыгынын 30 жылдыгы менен куттуктап, өлкөдөгү конституциялык тартипти коргоо жана сактоо боюнча иштеп жаткандарга ыраазычылык билдирди.   Ал конституциялык сот жарандардын конституциялык укуктары менен эркиндиктеринин сакталышын, өлкөдө демократиялык баалуулуктарды жана конституциялык түзүлүштү коргоону камсыз кылуу үчүн Кыргызстандын жана анын элинин жыргалчылыгы үчүн мындан ары да иш алып бараарын баса белгиледи.   Жалпысынан бул иш-чара өлкөдөгү конституциялык тартипти коргоонун маанилүүлүгүн эске салып, Кыргызстандын жашоосундагы маанилүү окуя болду. Конституциялык соттун төрагасы Кыргызстандагы бардык жарандарды мыйзамдарды жана конституциялык тартипти урматтоого жана сактоого чакырды.
10.05.2023
Бишкекте азыркы Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн укуктук негиздерин бекемдеген Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 30 жылдыгына карата "Мен – жаранмын" аттуу интерактивдүү театралдык сахналаштырылган оюн көрсөтүлдү. Иш-чара Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун демилгеси менен Адам укуктары боюнча эл аралык өнөктөштүк (IPHR) жана "Юристтер адам укуктары үчүн" КФ менен биргеликте "Акыйкат Кареги - сот адилеттиги секторуна мониторинг жүргүзүү боюнча жарандык коомдун улуттук тармагы" долбоорунун алкагында Европа Биримдигинин колдоосу менен даярдалган. "Акыйкат Кареги" тармагынын мүчөлөрү адвокаттары тарабынан көтөрүлгөн жана эң аярлуу жарандардын укуктарын коргоого мүмкүндүк берген иш боюнча Конституциялык соттун чечими тууралуу кубанычтуу кабары менен бөлүштү. Көчөдөгү социалдык сахналаштырылган оюнга волонтерлор, юристтер, адвокаттар, артисттер, бишкектиктер жана борбордун коноктору катышты. Баары биригип, өмүр, укук жана эркиндикти даңазалаган бирдиктүү ишке катышып, биринчи жолу Кыялбек Урманбетовдун сөзүнө жана Бакыт Алишеровдун обонуна салынган КР Конституциясынын гимни жаңырды.    
05.05.2023
2023-жылдын 5-майында Кыргызстанда мамлекетибиздин негизин түзгөн жана анын принциптерин жана баалуулуктарын аныктаган фундаменталдуу документ – Конституциянын 30 жылдыгы белгиленди. Бишкектеги Токтогул Сатылганов атындагы филармониянын кооз атмосферасында өткөрүлгөн салтанаттуу иш-чара мааракенин өзөгүн түздү. Иш-чарага Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров жана Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы Эмил Осконбаев баш болгон жогорку даражалуу меймандар катышты. Маараке Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту тарабынан демилгеленген. Президент өз сөзүндө элди майрам менен куттуктап, Конституциянын тарыхый маанисин жана Кыргызстандагы демократиялык институттарды жана укуктук мамлекетти бекемдөөдө анын маанилүү ролун баса белгиледи. Ал ар бир кыргызстандыкты өзүнүн жарандык жоопкерчилигин билүүгө жана мамлекеттин жашоосуна активдүү катышууга чакырды. Кыргызстандын Конституциясынын 30 жылдыгын белгилөө өлкөбүздөгү конституциялык түзүлүштүн маанилүүлүгүн жана туруктуулугун баса белгилеген тарыхый жана символикалык окуя болду. Бишкекте гана эмес, Кыргызстандын бардык аймактарында өткөрүлгөн масштабдуу иш-чаралар биримдикти жана элибиздин конституциялык принциптерди коргоого жана сактоого жигердүү катышууга даярдыгын чагылдырды. Конституциялык соттун төрагасы: "Ушул 30 жылдын ичинде биз укуктук система, соттук көз карандысыздык жана жарандардын укуктарын коргоо жаатында олуттуу прогресске жетише алдык. Бирок, дагы деле көп иш бар. Биз өзүбүздүн конституциялык системабызды өркүндөтүүнү, коомдо укуктук маданиятты өнүктүрүүнү жана мамлекеттин бардык деңгээлдеринде конституциялык принциптердин аткарылышын камсыз кылууну улантуубуз керек.» – деп белгиледи. “Конституциянын 30 жылдыгын белгилөө – бул сыймык менен даңаза гана эмес, ал Конституциялык укуктарыбыз менен милдеттерибизди кантип урматтап, кантип коргоо керек деп ойлонууга мүмкүнчүлүк.” – деди Эмиль Осконбаев.   https://youtu.be/hs1Hs7GcIB0
04.05.2023
Урматтуу мекендештер!   Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун жана жеке өзүмдүн атымдан Сиздерди Конституция күнү жана Кыргызстандын биринчи Конституциясынын кабыл алынгандыгынын 30 жылдыгы менен куттуктайм.   Конституция – бул биздин мамлекеттүүлүгүбүздүн негизи, көз карандысыздыгыбыздын символу жана эркиндигибиздин кепилдиги. Ал жарандардын укуктарын жана милдеттерин аныктайт, бийликти чектейт жана мамлекеттик институттардын ортосундагы өз ара аракеттенүү системасын орнотот. Бул биздин демократиялык системабыздын пайдубалын түптөгөн жана мамлекет катары өнүгүүбүздүн башталышын айгинелеген документ.   Ушул 30 жылдын ичинде Конституция биздин туруктуулугубуздун жана гүлдөп-өнүгүүбүздүн негизи болду. Биз баарыбыз аны терең урматтап, коргошубуз керек, ошондой эле ар бир жарандын укуктары менен эркиндиктерин коргоо, өлкөбүздө конституциялык тартипти жана адилеттүүлүктү сактоо үчүн биргелешип иш алып баруубуз керек.   Конституциябыз жандуу жана актуалдуу болуп, элибиздин духун жана керектөөлөрүн чагылдырып турушу үчүн, биз биргеликте бул жолду мындан ары да өнүктүрө алабыз деп ишенем.   Биздин Конституциябызды карманууга аракет кылган жана оор учурларда да анын принциптерин бекем карманган ар бир жаранга ыраазычылык билдиргим келет. Бул биздин жогорку деңгээлдеги абийирибиздин жана мекенибиздин алдындагы жоопкерчилигибиздин көрсөткүчү.   Конституциянын бул күнү Конституциябызды терең урматтап, коргоп, күчтүү жана гүлдөгөн мамлекетти түзүү үчүн биргелешип иш алып барышыбыз керектигин эскертип турсун.   Урматтоо менен,   Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун төрагасы Эмиль Осконбаев    
04.05.2023
2023-жылдын 4-майында Кыргызстандын юридикалык факультеттеринин мыкты студенттери Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотуна имаратында чогулуп, сот мекемесинин ишмердүүлүгү менен таанышышты.   Бир күн ичинде студенттер Кыргызстандын Конституциясы жана мамлекеттик бийлик органдарынын аракеттеринин мыйзамдуулугун жана конституциялуулугун камсыз кылууда Конституциялык соттун ролу жөнүндө маалымат алышты. Ошондой эле алар судьялар менен жолугушуп, суроолорду берип, конституциялык талаш-тартыштар жана карама-каршылыктар кандайча чечилип жаткандыгы жөнүндө кеңири маалымат алышты.   «Конституциялык соттун ишмердүүлүгү менен таанышып, алардын кандай иштеп жатканын билүү мүмкүнчүлүгү үчүн абдан ыраазыбыз», — деди юридикалык факультеттин студенти. «Биз үчүн бул жакшы маалымат болду, көптү билдик, шыктандык, алган билимибизди келечектеги кесиптик ишибизге колдоно алабыз деп үмүттөнөбүз».   Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту болочок юристтерди куттуктайт жана алардын сот адилеттигине жана конституциялык маселелерге кызыгуусуна кубанычта. Биздин сотко келүү жаш муундарга Кыргызстандагы жана жалпы эле укук дүйнөсүндөгү Конституциялык соттун ролун жана маанисин жакшыраак түшүнүүгө жардам берет деп ишенебиз.  
04.05.2023
    5-май – Кыргыз Республикасынын Конституция күнүн майрамдоого байланыштуу, Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту Конституциялык соттун өнүгүшүнө салым кошкон эмгеги сиңирген ишмерлерге, ошондой эле Конституциялык соттун аппаратынын кызматкерлерине жетишкен ийгиликтери жана сот тутумун өнүктүрүүгө активдүү катышкандыгы үчүн ыраазычылык билдирди.   Сыйлыктар төмөнкү адамдарга тапшырылды:   "Кызматташтык үчүн" медалы менен сыйлангандар:
  • Бекбосун Жакшылыкович Апсатаров, Кыргыз Республикасынын Президентинин Администрациясынын соттор жана прокуратура менен өз ара аракеттенүү бөлүмүнүн экс-башчысы;
  • Мурат Каниметович Укушов, Кыргыз Республикасынын Президентинин Администрациясынын Президентти жана Министрлер Кабинетин укуктук жактан камсыз кылуу башкармалыгынын начальниги;
  • Медербек Кубанычевич Алиев, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты.
  Ардак грамотасы менен сыйлангандар:
  • Сергей Николаевич Демин, Конституциялык соттун аппаратынын укуктук жана уюштуруучулук камсыздоо бөлүмүнүн башчысынын милдетин аткаруучу;
  • Жылдыз Ашымбековна Жороева, Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун аппаратынын басма сөз катчысы;
  • Жайнагуль Кубанычбековна Аширматова, Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун аппаратынын эксперттик-аналитикалык башкармалыгынын аналитика бөлүмүнүн улук консультанты.
  Конституциялык соту тапшырылган сыйлыктар аркылуу ардактуу сыйлык ээлеринин Кыргызстандын сот системасын өнүктүрүүгө жана өркүндөтүүгө кошкон зор салымын жана эмгегин тааныйт. Алардын эмгектеги жетишкендиктери жана укуктук мамлекеттин принциптерине берилгендиги бүткүл жамаат үчүн үлгү болуп саналат жана жогорку деңгээлде таанылууга татыктуу.  
04.05.2023
2023-жылдын 4-майында Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун судьясы Чинара Айдарбекова Баласагын атындагы КУУнун "Бажы иши" жаатында адистешкен юридикалык факультеттин 1-4-курстарынын студенттери үчүн "Кыргыз Республикасынын Конституциясынын маңызы жана мааниси" темасында мейман лекциясын өткөрдү.   Иш-чара көз карандысыз жана эгемендүү Кыргызстандын биринчи Конституциясынын кабыл алынгандыгынын 30 жылдыгына карата уюштурулган. Иш-чаранын ачылышында Юридика факультетинин деканы Кынатбек Сманалиев студенттерди куттуктап, аларды судья менен тааныштырды.   Чынара Аскарбековна өзүнүн лекциясында студенттерге конституциялык түзүлүштүн принциптери, адамдын жана жарандын укуктары менен эркиндиктерин камсыз кылууда Конституциянын ролу, ошондой эле мамлекеттин, коомдун жана инсандын турмушундагы Негизги мыйзамдын мааниси жөнүндө айтып берди. Ал белгилегендей, укуктук мамлекеттин маанилүү принциптеринин бири мыйзамдын үстөмдүгү болуп саналат жана жогорку юридикалык күчкө ээ болгон Кыргыз Республикасынын Конституциясы өлкөнүн негизги мыйзамы болуп саналат. Демек, калган бардык мыйзамдар жана ченемдик укуктук актылар КР Конституциясына ылайык келип, ага каршы келбеши керек.   Ошондой эле судья Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун ролу жана ыйгарым укуктары жөнүндө маалымат менен бөлүштү, ал сот бийлигинин жогорку органы болуп саналат жана конституциялык түзүлүштүн негиздерин, адамдын жана жарандын негизги укуктарын жана эркиндиктерин коргоо, ошондой эле Конституциянын үстөмдүгүн жана түздөн-түз колдонулушун камсыз кылуу үчүн конституциялык контролду жүзөгө ашырат деп белгилеп кетти.   Мейман лекциясынын жүрүшүндө студенттер лекторго суроолорду активдүү беришти жана КР Конституциялык сотунун ишинин ар кандай аспектилерине, анын ичинде анын кабыл алынган чечимдерине кызыгуусун билдиришти.   Жолугушуунун соңунда укук таануу жана бажы иштери кафедрасынын башчысы Рахатбек Ибраимов жана студенттер Чинара Айдарбековага бул иш-чарага катышкандыгы үчүн ыраазычылык ...
03.05.2023
2023-жылдын 2-майында Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик башкаруу Академиясында Кыргыз Республикасынын Конституциясынын кабыл алынышынын 30 жылдыгына арналган дебаттар болуп өттү. Бул иш-чара өлкөбүздүн жогорку окуу жайларынын юридикалык факультеттеринин алдыңкы командаларын чогултуп, аларды "Адамдын жана жарандын конституциялык укуктары чөйрөсүндөгү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарын өнүктүрүү жана өркүндөтүү" темасындагы интеллектуалдык сынакта беттештирди.   Дебатка өлкөнүн жогорку окуу жайларынын юридикалык факультеттеринин өкүлдөрүн камтыган төрт команда катышты. Дебат жаш юристтер аналитикалык жана аргументтик жөндөмдөрүн көрсөтүүгө, кесиптештери менен ой жана тажрыйба алмашууга мүмкүнчүлүк алган форумга айланды.   Конституциялык соттун судьясы Меергуль Бобукееванын сүйлөгөн сөзүнө өзгөчө көңүл бурулду. Анын конституциялык укук жаатындагы акылмандыгы, тажрыйбасы жана билими дебатты толуктап, талкууланып жаткан маселелерге тереңдик кошту.   Меергуль Бобукеева дебаттардын бардык катышуучуларына жана уюштуруучуларына Кыргыз Республикасындагы укуктук илим жана мыйзамдарды өнүктүрүү жаатындагы баалуу салымдары үчүн терең ыраазычылыгын билдирди.   Судья мындай иш-чараларды уюштуруу юридикалык факультеттин студенттеринин мыйзамдарды жакшыртууга жана жарандардын конституциялык укуктарын коргоого багытталган конструктивдүү сунуштарды жана концепцияларды иштеп чыгууга жигердүү катышуусуна дем берүү үчүн маанилүү экендигин баса белгиледи. Ушул сыяктуу дебаттар жаш юристтерге сынчыл ой жүгүртүүнү, талдоо жана юридикалык аргументтерди түзүү жөндөмүн өнүктүрүүгө мүмкүндүк берет, бул келечектеги кесиптик иш-аракеттер үчүн маанилүү фактор деп деп белгилеп кетти.   Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик Башкаруу академиясынын өкүлдөрү да өз сөзүндө конституциялык ченемдердин сакталышын камсыз кылууда жана жарандардын укуктары менен эркиндиктерине кепилдик берүүдө Конституциялык соттун ролунун маанилүүлүгүн баса белгилешти. Конституц...
02.05.2023
Турнир 2023-жылдын 29-апрелинде, ишемби күнү өттү жана Конституциялык соттун аппаратынын кызматкерлери үчүн кенен чөйрөдө баарлашууга, өздөрүнүн спорттук жөндөмдөрүн көрсөтүүгө жана кесиптештерин колдоого мыкты мүмкүнчүлүк болду.   Турнирге Конституциялык соттун аппаратынын ар кайсы бөлүмдөрүнөн 12 адам катышты.   Айымдар ичинен кийинкилер жеңүүчү болуп чыкты: 1-орун: Токоева Айсулуу 2-орун: Оморканова Гулназ 3-орун: Айтымбетова Айсулуу 4-орун: Джолгокпаева Салима   Мырзалардан кийинкилер жеңүүчү болуп чыкты: 1-орун: Шергазиев Чыңгыз 2-орун: Джаманкулов Марат 3-орун: Абылабеков Улан 4-орун: Олжобаев Айдар   Ар бир номинациянын жеңүүчүлөрү кубок жана грамоталар менен сыйланышты. Биз бардык жеңүүчүлөрдү жана байге ээлерин куттуктайбыз жана турнирге жигердүү катышкандыгы үчүн ыраазычылык билдиребиз.
29.04.2023

Конституциялык соттун төрагасы Эмиль Жолдошевич Осконбаев Ала Тоо эл аралык университетинде Конституциянын коом турмушундагы маанисине жана аны сактоодо Конституциялык соттун ролуна арналган мейман лекциясын өткөрдү.

Лекциянын жүрүшүндө Конституциялык соттун төрагасы өлкөнүн Баш Мыйзамы катары жарандардын укуктары менен эркиндиктерин, ошондой эле мамлекеттик түзүлүштүн принциптерин аныктаган Конституциянын маанисин баса белгиледи.

Ошондой эле, ал Конституция бардык жарандар, мамлекеттик бийлик органдары жана коомдук институттар тарабынан сакталууга тийиш экендигине көңүл буруп, Конституциянын сакталышын камсыз кылууда жана жарандардын укуктары менен эркиндиктерин коргоодо Конституциялык соттун ролу жөнүндө айтып берди. Ал белгилегендей, конституциялык сот конституциялык юстициянын жогорку органы жана мыйзамдар менен башка укуктук актылардын конституциялуулугун камсыз кылууда негизги ролду ойнойт.

Юридикалык факультеттин студенттери Эмил Осконбаевге суроо берип, Конституция жана анын коомдогу орду тууралуу темаларды талкуулоого мүмкүнчүлүк алышты. Бардык катышуучулар мындай маанилүү жана билим берүүчүлүк лекциянын өткөрүлгөнүнө ыраазычылык билдиришти.

Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 30 жылдыгын майрамдоонун алкагында Конституциялык соттун судьялары Кыргызстандын ар кайсы университеттеринин бир нече юридикалык факультеттеринде болушуп, студенттер үчүн мейман лекцияларын өткөрүшкөнүн белгилей кетүү керек. Иш сапар 2023-жылдын 25-апрелинен 27-апрелине чейин болуп, Б. Ельцин атындагы КРСУ, КР ТИМ Дипломатиялык академиясы, КР ИИМ Академиясы, КМУ, Ош мамлекеттик университети, КР УКМК квалификацияны жогорулатуу институту, И. Арабаев атындагы университеттин укук таануу жана педагогика факультети жана лингвистика жана чет тилдер факультети сыяктуу билим берүү мекемелерин камтыды.

Кыргыз Республикасындагы ЖОЖдордун юридикалык фа...

03.04.2023
  Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун аппарат жетекчиси Марат Джаманкулов Азия конституциялык сотторунун жана ага шайкеш институттарынын ассоциациясынын туруктуу катчылыгынын башкы катчысынын изилдөөлөр жана иштеп чыгуулар боюнча орун басары болуп шайланды. Бул чечим Кыргызстандын Конституциялык сотунун АКСАны өнүктүрүүгө кошкон салымын эске алуу менен изилдөөлөр жана иштеп чыгуулар боюнча АКСАнын Катчылыгы тарабынан кабыл алынды.   АКС Ассоциациясы жөнүндө Ассоциация 2010-жылы Азиянын конституциялык юстиция органдарынын аймактык форуму катары түзүлгөн, анын негизги максаты Азияда демократиянын, укуктун үстөмдүгүнүн жана адамдын негизги укуктарынын өнүгүшүнө көмөк көрсөтүү болуп саналат. Кыргызстан 2015-жылы мүчө болду. Азыркы учурда Ассоциацияга 21 мамлекет кирет: Афганистан, Азербайжан, Бангладеш, Индия, Индонезия, Иордания, Казакстан, Корея, Кыргызстан, Малайзия, Мальдив аралдары, Монголия, Мьянма, Пакистан, Палестина, Россия, Филиппин, Тажикстан, Таиланд, Түркия жана Өзбекстан. Ассоциация иштеп турган жылдары Кореянын, Түркиянын, Индонезиянын конституциялык соттору, Малайзиянын федералдык соту, Казакстандын Конституциялык соту төрагалык кылган. Ассоциациянын туруктуу катчылыктары бар, алар анын уставдык максаттарын илгерилетүүгө олуттуу салым кошот: Индонезия Республикасындагы пландоо жана координациялоо боюнча катчылык; Корея Республикасындагы изилдөө жана иштеп чыгуу боюнча катчылык жана Түркия Республикасындагы адам ресурстарын окутуу жана өнүктүрүү борбору. АКСАнын жалпысынан үч Катчылыгы бар:
  • Изилдөө жана өнүктүрүү боюнча катчылык (AACC SRD) Түштүк Кореянын Сеул шаарында жайгашкан жана Кореянын Конституциялык соту тарабынан башкарылат.
  • Пландоо жана координациялоо боюнча туруктуу катчылык (PSPC) Индонезиянын Жакарта шаарында жайгашкан жана Индонезия Республикасынын Конституциялык соту тарабынан башкарылат.
  • Адам ресурстарын окутуу жана өнүктүрүү борбору (CTHRD) Түркиянын Анкара шаарында жайгашкан жана Түркия ...
31.03.2023
2023-жылдын 30-мартында Конституциялык соттун имаратында "Укуктук аргументтөө жана конституциялык чечмелөөдөгү өлчөмдөштүк" семинары өттү. #ConstsotKG аппаратынын кызматкерлери эл аралык эксперт, Молдованын Конституциялык сотунун экс-төрагасы жана мурдагы юстиция министри Александр Константинович Тэнассенин жана Кыргызстандын Конституциялык сотунун судьясы, "Аял-судьялардын кыргыз ассоциациясы" КУнун Байкоочу кеңешинин төрайымы Чинара Аскарбековна Айдарбекованын сапаттуу соттук аргументтөөнүн мааниси, эл аралык тажрыйбада соттук аргументтөөнүн техникасы, Кыргызстандагы укук ченемдерин чечмелөөнүн негизги ыкмалары жана түрлөрү жөнүндө маалымат алышты. Конституциялык сот Конституциянын сакталышын жана жарандардын конституциялык укуктары менен эркиндиктерин коргоону камсыз кылууга чакырылган, ошондуктан ушул сыяктуу иш-чаралар Конституциялык соттун аппаратынын кызматкерлеринин квалификациясын жана компетенцияларын жогорулатуу үчүн маанилүү каражат.  
27.03.2023
Биз Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун укуктук позицияларынын базасы эми "ТОКТОМ"маалыматтык-укуктук системасында жайгаштырылганын кубануу менен билдиребиз. Эми алар колдонууга оңой жеткиликтүү. Кыргыз Республикасынын Конституциялык сотунун укуктук позицияларынын базасына кирүү мүмкүндүгүн алуу үчүн "ТОКТОМ" маалыматтык-укуктук системасынын сайтына кириңиз. Кийинки видео-нускаманы аткарыңыз: Конституциялык сотунун укуктук позицияларынын базасы эми "ТОКТОМ"маалыматтык-укуктук системасында - YouTube Биздин маалымат базасы сиз үчүн пайдалуу болот деп ишенебиз. Жазуу түрүндөгү нускама: https://docs.google.com/document/d/1pTEe9jR7WNg9TTgt891zS5IRaNnbla8b/edit?usp=sharing&ouid=115650685499659591003&rtpof=true&sd=true  
03.03.2023
    2023-жылдын 3-мартында Кыргыз Республикасынын Президенти №47 Жарлыгы менен "2023-2026-жылдарга Кыргыз Республикасынын сот адилеттиги системасын өнүктүрүү"Мамлекеттик максаттуу программасын бекитти. Программанын максаты адамдын жана уюмдардын укуктарын жана мыйзамдуу кызыкчылыктарын адилеттүү жана натыйжалуу коргоого багытталган сот адилеттиги системасын өнүктүрүүнүн артыкчылыктарын аныктоо болуп саналат.   Программа сот системасын реформалоого багытталган үчүнчү мамлекеттик максаттуу программа болуп саналат жана сот органдарын гана эмес, укук коргоо органдарын жана сот адилеттигине кирген башка чектеш укуктук институттарды реформалоону камтыйт. Программа сот адилеттиги системасына маалыматтык технологияларды кеңири киргизүүнү карайт, бул сот адилеттигин жүзөгө ашыруунун сапатын жакшыртууга, жарандардын соттук коргоону алуу үчүн кайрылуусун жөнөкөйлөтүүгө, соттук экспертизаларды алуунун сапатын жана ыкчамдыгын жогорулатууга, соттук чечимдердин толук кандуу аткарылышын жана сот адилеттиги системасынын органдарынын ишин оптималдаштырууну камсыз кылууга мүмкүндүк берет.   Программада бийликтин бардык бутактарын бирдей социалдык камсыздоону сактоо маселелерин, ошондой эле конституциялык контролдоо органынын жана бүтүндөй сот системасынын башка проблемаларын чечүүгө багытталган ар кандай иш-чаралар каралган. Атап айтканда, Конституциялык соттун чечимдерин кыйла натыйжалуу аткарууга багытталган "Кыргыз Республикасынын Конституциялык соту жөнүндө" конституциялык Мыйзамдын жана "Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин Регламенти жөнүндө" Мыйзамдын бирдиктүү жана кыйшаюусуз аткарылышын көзөмөлдөө боюнча прокуратура органдарынын ишин күчөтүү каралган.   Ошондой эле, Программада Кыргыз Республикасынын Конституциялык Сотунда Жогорку Кеңештин, Жогорку соттун, Башкы прокуратуранын, Юстиция министрлигинин туруктуу (ыйгарым укуктуу) өкүлдөрүнүн институтун аталган мамлекеттик органдардын жетекчилеринин орун басарларынын деңгээлинен төмөн эмес киргизүү зарылчылыгы белгиленген, кон...