Бүгүн Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын төрагасы Э.Т. Мамыровдун ММКнын азаттыгы боюнча өкүлү Арлем Дезир мырза баштаган ЕККУ делегациясы менен жолугушуусу болуп өттү.
Жолугушуунун жүрүшүндө Төрага Конституциялык палатанын ишмердиги (Конституциялык палатанын ыйгарым укуктары, Конституциялык палатага кайрылуу тартиби, кайрылууну өндүрүшкө кабыл алуу ж.б.) жөнүндө жалпысынан айтып берди жана Кыргызстандагы конституциялык контролдоо органынын ишмердигине кызыкчылыгын арткан үчүн Арлем Дезир мырзага ыраачылыгын билдирди.
Өз кезегинде, ЕККУ өкүлү «Судьялардын Борбордук Азиялык диалогу» биринчи регионалдык конференциясында карала турган маселелер тууралуу маалымат берди жана Конституциялык палатанын төрагасына чакыруу берип, Төрага чакырууну кабыл алгандыгы үчүн ыраазычылыгын билдирди. Арлем Дезир мырза бул сыяктуу конференция Борбордук Азияда биринчи жолу уюштурулууда жана ал ийгиликтүү ѳткѳн учурда, бул ѳңчѳй иш-чаралар Борбордук Азиянын бардык өлкөлөрүндө өткөрүлө турганын жана Кыргызстан бир катар конференциялардын башатында болорун билдирди.
Жалпы жонунан, Арлем Дезир мырзанын ой-жүгүртүүлөрү сөз жана басма сөз эркиндигинин, «Интернет» бүткүл дүйнөлүк желесинин өнүгүүсү шартында террорчулукка жана экстремизмге каршы аракеттеринин мыйзамдагы кепилдиктери туурасында болду. Ошондой эле ММКнын азаттыгы боюнча ЕККУ өкүлү Кыргызстан Кылмыш-жаза кодексинин инсандын намысына жана кадыр-баркына шек келтирилген маалыматты жайылтуу үчүн ченемдерин декриминализациялаган Борбордук Азиядагы биринчи мамлекет болуп саналарын белгилеп кетти.
Айрым массалык маалымат каражаттарында, анын ичинде Кыргызстандын интернет ресурстарында, «КР Президентинин ишмердигинин кепилдиктери жөнүндө» КР Мыйзамына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө» мыйзам долбоору КР Жогорку Кеңешинде каралгандан кийин, айрым депуттар тарабынан Конституциялык палата «КР Президентинин ишмердигинин кепилдиктери жөнүндө» КР Мыйзамынын 4 жана 12-беренелерин кароодо өзүнүн ыйгарым укуктар алкагынан чыгып кеткен, ошондой эле мыйзам чыгаруу органынын функцияларын да өзүнө тартып алган деп айтылып келүүдө.
Бул өңүттөгү сөздөр коомчулукту атайын эле жаңылтууда жана КР Конституциясына ылайык чечимдери акыркы жана даттанууга жатпай турган конституциялык контролдоонун жогорку сот органы болгон Конституциялык палатанын ишмердигин дискредитациялоого багытталган.
Конституциялык палата, мыйзамдар менен башка ченемдик укуктук актылардын Конституцияга ылайык келүүсүн аныктаган соттук конституциялык контролдоо органы катары, өз чечимдерин чыгарууда Конституциянын жоболорун гана жетекчиликке алат жана Баш мыйзамда орнотулган конституциялык идеялар менен баалуулуктардан келип чыгат. Башка процедуралык-уюштуруучулук маселелер «Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасы жөнүндө» конституциялык Мыйзамда жана анын Регламентинде аныкталган.
Ар бир сот органдарындагыдай эле, конституциялык сот өндүрүшүндө да жоопкерлер бар, жоопкер катары Конституциялык палатада конституциялуулугу талашылып жаткан актыларды чыгарган органдар келишет («Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасы жөнүндө» конституциялык Мыйзамдын 32-беренеси).
Демек, кайсы бир мыйзамдын ченемдери Конституцияга толугу менен же жарым-жартылай карама-каршы келет деп таанылган учурда же болбосо Конституциялык палатанын чечиминен укуктук жөнгө салуудагы кенемтени жоюу зарылдыгы келип чыкса, анда мыйзамдын талашылган ченемин Конституцияга ылайык келтирүү боюнча тапшырма аны чыгарган органга, б.а. Жогорку Кеңешке жөнөтүлөт. Ал эми «Кыргыз ...
2018-жылдын 14-15-декабрларында Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын төрагасы Э.Т. Мамыров Стамбул шаарындагы «Укук үстөмдүгүн жана пайдубал укуктарды коргоодо жогорку сот бийлигинин ролу» темасындагы эл аралык конференцияга катышып келди.
Конференцияда куттуктоо сөзү менен Туркия Республикасынын Президенти Реджеп Тайип Эрдоган чыгып сүйлѳдү. Конференцияны негизги максаты конструктивдүү жана жемиштүү диалог үчүн юридикалык платформаны түзүү, ошондой эле Ислам кызматташтык уюмуна (ИКУ) мүчө болгон мамлекеттердин конституциялык/жогорку соттор/кеңештер жана ага шайкеш институттар арасында кызматташууну кеңейтүү болуп саналган.
Конференция Туркия Конституциялык соту тарабынан уюштурулган жана анын ишине ИКУга мүчө/байкоочу болгон 42 мамлекеттин конституциялык/жогорку сотторунун/кеңештеринин жана ага шайкеш институттардын башчылары катышкан.
Конференциянын сессиялык отурумдарында укук үстөмдүгү жана конституциялык сот тажрыйбасындагы адам укуктары, жогорку сот органдарында адам укуктарын жана укук үстөмдүгүн камсыз кылуу, ошондой эле укук үстөмдүгүн жана адам укуктарын коргоо ишинде ааламдык жана ички динамика маселелери талкууланган.
Кы...
Кыргыз Республикасынын Президенти С.Ш. Жээнбековдун катышуусу менен Адам уккутарынын жалпы декларациясынын 70 жылдыгына арналган конференция Адам укуктарын коргоонун эл аралык күнү өтүп, мамлекет башчысы ал жерден сөз сүйлөдү.
Иш-чаранын ачылуу салтанатында КР Жогорку Кеңешинин Төрагасы Д.Ж. Джумабеков, КР Жогорку сотунун төрайымы Г.У. Калиева, КР вице-премьер-министри, КР Өкмөтүнө караштуу Адам укуктары боюнча координациялык кеңештин төрагасы Ж.П. Разаков, БУУ туруктуу координаторунун м.а., ЮНИСЕФ өкүлү Юкиэ Мокуо куттуктоо сөздөрүн айтышкан.
Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын судьялары конференциянын ачылуу салтанатына, ошондой эле анын ишине катышты, ал «Кыргыз Республикасы Адам укуктарын коргоонун эл аралык тутуму алкагында: прогресс, келечекке болгон чакырыктар жана умтулуулар» жана «Кыргызстанда укук үстөмдүгү: бийликтин үч бутагынын ролу» пленардык сессияларынын алкагында уланган, экинчи пленардык сессияда Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын төрагасы Э.Т.Мамыров «Адам укуктары жалпы декларациясынын адам укуктары жана эркиндиктери жөнүндөгү конституциялык ченемдердин калыптануусуна таасири» темасында баяндама жасады.
Кыргыз Республикасынын Президенти С.Ш. Жээнбековдун катышуусу менен Адам уккутарынын жалпы декларациясынын 70 жылдыгына арналган конференция Адам укуктарын коргоонун эл аралык күнү өтүп, мамлекет башчысы ал жерден сөз сүйлөдү.
Иш-чаранын ачылуу салтанатында КР Жогорку Кеңешинин Төрагасы Д.Ж. Джумабеков, КР Жогорку сотунун төрайымы Г.У. Калиева, КР вице-...
Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын төрагасы Э.Т. Мамыров учурдагы жылдын 7-8-декабрларында «Конституциялык идеалды издөөдөгү салыштырма укук таануу» салыштырма укук таанунун VIII эл аралык конгрессине катышып келди. VIII эл аралык конгресс РФ Өкмөтүнө караштуу Мыйзамдар жана салыштырма укук таануу институту тарабынан Укук аркылуу демократия үчүчн Европа комиссиясы (Европа кеңешинин Венеция комиссиясы) менен бирге уюштурулган. Конгресске 350 окумуштуулар менен Россиянын жана Европа менен Азиянын 15 өлкөсүнөн мамлекеттик бийлик органдарынын өкүлдөрү катышкан. (more…)
2018-жылдын 26-июнунда У.С. Момункуловдун кызыкчылыгын кѳздѳгѳн М.А. Супатаевдин Кыргыз Республикасынын Эмгек кодексинин 11-беренесинин 3 жана 4-бѳлүктѳрүн Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 6-беренесинин 1 жана 5-бѳлүктѳрүнѳ карама-каршы келет деп таануу жѳнүндѳ ѳтүнүчү келип түшкѳн.
Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын судья-катчысы М.Р. Бобукеева ушул жылдын 14-ноябрынан 20-ноябрына чейин Индия Конституциясынын 51-беренесине арналган «Аткарылуучу бүткүл дүйнөлүк укук жана натыйжалуу ааламдык башкаруу аркылуу дүйнөнүн балдар үчүн биригүүсү» темасындагы Дүйнөнүн Жогорку судьяларынын XIX эл аралык конференциясына катышты. Конференция Монтессори Мектеби (Лакхнау ш., Индия) тарабынан уюштурулган, аны Джагдиш Ганди 1959-жылы түзгөн. (more…)
Конституциялык палата 2018-жылдын 1-ноябрында «Кыргыз Республикасынын мамлекеттик сырларын коргоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 15-беренесинин, 17-беренесинин 4-пунктунун конституциялуулугун текшерүү жөнүндө ишти карап чыгып, чечим чыгарды, ага ылайык талашылып жаткан ченемдер, алардын тике маанисинен алганда Кыргыз Республикасынын Конституциясына карама-каршы келбейт деп таанылды. Ошону менен бирге, «Кыргыз Республикасынын мамлекеттик сырларын коргоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 15-беренеси, анын жазык сот өндүрушүндө жактоочу катары катышкан адвокаттарга карата ѳңчѳй жайылтылган бѳлүгүндѳ, Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 20-беренесинин 5-бөлүгүнүн 8-пунктуна, 40-беренесинин 1, 3-бөлүктөрүнө карама-каршы келет деп таанылган.
Учурдагы жылдын 18-19-октябрында Минск шаарында Евразия экономикалык союзунун соту (ЕЭСС) тарабынан уюштурулган «Эл аралык сот адилеттиги жана интеграциялык процесстерди бекемдөө» аттуу эл аралык конференция болуп өттү. Конференциянын ишине Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын судьясы Чинара Айдарбекова катышты.
Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасына 2018-жылдын 3-октябрында «Кыргыз Республикасынын Президентинин ишмердигинин кепилдиктери жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 12-беренесинин конституциялуулугун текшерүү жѳнүндѳ ишти карап чыкты жана талашылып жаткан ченем Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 16-беренесинин 3-бѳлүгүнѳ экс-президентти Кыргыз Республикасынын Президентинин ыйгарым укуктарын аткарып турган мезгилде жасаган жосундары үчүн жоопкерчиликке тартуу жол-жобосун караштырбаган даражада карама-каршы келет деп чечим чыгарды.
Бүгүн Кыргызстан Эл аралык университетинин юридикалык факультетинин 2-курсунун студенттери Конституциялык палатанын ишмердиги менен таанышты.
Сереп экскурсиянын жүрүшүндө студенттерге Конституциялык палатанын ыйгарым укуктары, Конституцияны, адамдын жана жарандын укуктары менен эркиндиктерин коргоо боюнча орган катары анын функциялары жана милдеттери тууралуу маалымат берилди. Конституциялык палатанын аппаратынын кызматчылары конституциялык сот өндүрүшүн жүзөгө ашырууда түзүмдүк бөлүмдөрдүн ишмердиги тууралуу студенттерге айтып беришти.
Учурдагы жылдын 17-сентябрынан тартып 21-сентябрын кошкондо Туркия Республикасында Азия конституциялык сотторунун жана ага шайкеш институттардын ассоциациясынын 6-жайкы мектеби өткөрүлдү, анын ишине Конституциялык палатанын аппаратынын персоналды башкаруу жана документациялык камсыздоо бөлүмүнүн башчысы Эльнура Мусаева катышып келди.
Жайкы мектеп Туркия Республикасынын Конституциялык соту тарабынан уюштурулган, ал АКСА ишмердиги алкагында Кесиптик даярдоону жана адам ресурстарын өнүктүрүү боюнча борбордун милдетин аткарууда.
2018-жылдын 2-5 сентябрь күндөрү Сеулда Корея Конституциялык сотунун 30 жылдыгына арналган «Конституциялык сот адилеттиги жана демократия» темасындагы эл аралык конференция болуп өттү.
Иш-чарага 34 мамлекеттен конституциялык контролдоо органдарынын төрагалары жана судьялары жана дүйнөлүк төрт эл аралык уюмдун төрагалары катышты. Кыргыз Республикасынан бул конференцияга Конституциялык палатанын төрагасы Эркинбек Мамыров жана судья-катчы Меергуль Бобукеевадан турган делегация катышып келди.
2018-жылы 28-августта Назарбаев борборунда Казакстан Республикасынын Конституциясы күнүнө арналган «Конституция: укук үстөмдүгүнүн, жарандык коомдун жана заманбап мамлекеттин баалуулуктарын жүзөгө ашыруу» темасында эл аралык конференция болуп өттү. Анын ишине Казакстандын мамлекеттик түзүмдөрүнүн жетекчилери, кадырман эл аралык уюмдардын, жыйырмадан ашуун мамлекеттин конституциялык контролдоо органдарынын өкүлдөрү жана белгилүү окумуштуу-укукчулары катышты. Конституциялык палатанын атынан бул иш-чарага төраганын орун басары Куанбек Киргизбаев катышты.
Ушул жылдын 30-августунда Кыргыз Республикасынын Президенти Сооронбай Жээнбеков Кыргызстандын социалдык-экономикалык, интеллектуалдык жана руханий потенциалын өнүктүрүүгө кошкон олуттуу салымы, кесиптик ишиндеги чоң жетишкендиктери үчүн, ошондой эле Кыргыз Республикасынын Көз карандысыздыгынын күнүнө карата «Кыргыз Республикасынын мамлекеттик сыйлыктары менен сыйлоо жөнүндө» Жарлыкка кол койду.
Аталган жарлыкка ылайык Киргизбаев Куанбек Манаевичке - Конституциялык палатанын төрагасынын орун басарына «Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген юристи» деген ардактуу наам ыйгарылды.
17 апреля 2018 года поступило обращение гражданина Абдыкадырова А. о проверке конституционности статьи 7, пункта 13 части 1 статьи 12 Закона Кыргызской Республики «О статусе судебных исполнителей и об исполнительном производстве» и признании их противоречащими части 3 статьи 93 Конституции Кыргызской Республики.
Определением коллегии судей от 22 мая 2018 года № 21, на основании пункта 2 части 3 статьи 28 конституционного Закона «О Конституционной палате Верховного суда Кыргызской Республики» в принятии ходатайства к производству было отказано.
Не согласившись с вышеуказанным определением, Абдыкадыров А., 11 июня 2018 года обратился с жалобой в Конституционную палату.
Конституционная палата, рассмотрев жалобу 28 июня 2018 года, оставила ее без удовлетворения.
Конституционная палата в своем постановлении отметила, что заявитель не указал какие конституционные права и свободы человека и гражданина нарушены нормами Закона Кыргызской Республики «О статусе судебных исполнителей и об исполнительном производстве» конституционность которых оспаривается. В соответствии с частью 7 статьи 97 Конституции Кыргызской Республики у физических и юридических лиц право на обращение в Конституционную палату Верховного суда Кыргызской Республики возникает лишь тогда, когда права и свободы человека и гражданина нарушены или могут быть нарушены оспариваемой нормой.
Заявитель же в своем обращении ставит вопрос о конституционности нахождения судебного департамента в системе судебной власти.
Однако такого рода вопросы могут быть поставлены только соответствующими органами власти в связи с кругом их компетенции.
В связи с чем, Конституционная палата Верховного суда Кыргызской Республики не видит оснований для отмены определения коллегии судей и удовлетворения жалобы заявителя.